احتمالاً شایع ترین مفصلی که عموم افراد تجربه ی درد آن را دارند مفصل زانو است. به ویژه اینکه نسبت به سایر مفاصل آسیب پذیرتر است و تمام وزن بدن شما روی آن قرار می گیرد. درد زانو، مشکل شایعی است که به دلایل زیادی، از آسیب‌های حاد گرفته تا عوارض سایر مشکلات پزشکی، به وجود می‌آید. جالب است که بدانید درد زانو همیشه یک مشکل مفصلی نیست. این درد میتواند به طور ناگهانی و حاد و یا به تدریج در طول زمان درد مزمن زانو) بروز کند، همچنین ممکن است به صورت پیوسته یا متناوب (دوره‌ای) باشد. برخی از انواع زانو درد با فعالیت و یا در طی شب بدتر می‌شود و به سایر نقاط بدن (به عنوان مثال، باسن، کمر) تیر کشیده و گسترده می‌شود. این درد میتواند به بخشی از ناحیه خاصی از زانو مانند مفصل زانو (استخوان ران، درشت نی، نازک نی)، کشکک زانو (پاتلا)، رباط‌ها و غضروف (مینیکس)) محدود بوده یا در سراسر زانو پراکنده باشد. اغلب درد زانو با محدودیت جسمانی همراه است.
در ادامه با شایع ترین علل زانو درد و کارهایی که باید انجام دهید آشنا می شوید.
التهاب پوشش مفصل
اگر اخیراً زانوی شما آسیب دیده است و ناگهان دوباره دردناک می شود، ممکن است لایه نازکی از بافت پوشاننده مفاصل و تاندون ها ملتهب شده باشد. که به این بیماری، سینوویت تروماتیک می گویند.البته معمولا در ظاهر زانو باعث قرمزی یا گرما نمی شود. شما باید بتوانید تورم ناشی از این نوع آسیب را در خانه با داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن، کیسه یخ و استراحت مدیریت کنید.
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یک عارضه خودایمنی است که میتواند بر هر یک از مفاصل بدن تأثیر منفی بگذارد. این عارضه باعث درد شدید، ناتوانی و ورم می‌شوند در بیمارانی که از روماتیسم مفصلی زانو رنج می‌برند، آنتی بادی‌ها بر علیه غشای پوشاننده سطح مفصل که سینوویوم نام دارد، ساخته می‌شود. در نتیجه، در داخل و اطراف مفصل زانو التهاب ایجاد می‌شود. به مرور زمان این التهاب باعث آسیب دیدگی مفصل زانو و سطوح مفصلی و نیز ساییدگی سر استخوان‌هایی که در مفصل زانو قرار دارند، خواهد شد.. درمان شامل مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی است.
آرتروز زانو
آرتروز یا ساییدگی مفاصل در زانو شیوع بیشتری دارد. افزایش سن میتواند باعث پیشرفت این بیماری شود که اصطلاحا به آن آرتریت پیری می گویند. عوامل دیگری مانند زنتیک، نوع شغل، اضافه وزن، دلایل هورمونی و نژادی نیز در ابتلا به این عارضه موثر هستند. زنان بالای 55 سال در معرض بالاترین خطر ابتلا به آرتروز قرار دارند. درد و ناراحتی این عارضه ناشی از تخریب غضروف است که باعث سایش استخوان‌ها به یکدیگر و درد و ناراحتی شدید می شود.از جمله اقدامات درمانی برای کاهش علایم و بهبودی نسبی می توان به مواردی مانند کاهش وزن در افراد دارای اضافه‌ی وزن ,محافظت از زانو با خودداری از نشستن به مدت طولانی،پوشیدن کفش‌های طبی استاندارد، انجام ورزش و تمرینات فیزیکی مناسب و یا فیزیوتراپی که موجب تقویت عضلات مرتبط با زانو می‌شوند و همچنین استفاده از داروهای ضد التهاب، اشاره کرد.
خونریزی در فضای مفصل
اگر اخیراً آسیبی به مفصل زانو وارد شده است، مانند پارگی رباط یا شکستگی زانو، ممکن است باعث خونریزی در فضاهای مفصلی شود. این به عنوان همارتروز شناخته می شود.
در صورتی داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین مصرف میکنید احتمال این که این اتفاق رخ دهد بیشتر است.
علائم همارتروز عبارتند از:تورم و گرما و سفتی و کبودی در ناحیه ی زانو که بلافاصله پس از آسیب ایجاد می شود.در صورت متورم شدن زانو به دنبال آسیب، فوراً برای درمان به بیمارستان مراجعه کنید.
نقرس کاذب
نوع شایعی از آرتروز زانو است که با تشکیل یک نوع نمک در مایعات زانو ایجاد می‌شود. این عارضه را نباید با بیماری نقرس که در آن کریستال‌های اسید اوریک در سلول‌های زانو تشکیل می‌شود، اشتباه گرفت. نقرس کاذب موجب دوره‌های دردناک تورم و التهاب در زانو و همچنین مفاصل دیگر می‌شود. علائم معمولاً ظرف ۲۴ ساعت پس از شروع درمان با داروهای ضد التهاب برطرف می‌شوند.
آسیب به غضروف پشت کاسه زانو
زانو درد پی که هنگام بالا یا پایین رفتن از پله ها بدتر می شود، می تواند نشانه ای از آسیب دیدگی کاسه زانو به نام کندرومالاسی کشکک باشد.این عارضه نباید باعث قرمزی یا گرما در اطراف زانو شود.
علت اصلی این مشکل مشخص نیست، اما می توان آن را به استفاده بیش از حد از زانو مرتبط کرد.
می توانید این مشکل را خودتان با داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن، کیسه یخ و استراحت درمان کنید.
اضافه وزن
افرادی که اضافه وزن دارند ممکن است درد زانو را در هنگام راه رفتن و یا ایستادن تجربه کنند. هنگامی که وزن بدن بیشتر از حد طبیعی باشد، فشار و استرس بیشتری بر روی مفاصل وارد می‌شود. این فشار میتواند موجب تخریب بافت‌های مفصل در هنگام سایش انتهای استخوان ساق پا بر روی استخوان ران شود و با تولید اصطکاک، باعث درد و ناراحتی زانو گردد.برای کاهش درد ها و مشکلات ناشی از اضافه وزن با ورزش و رژیم غذایی مناسب وزن خود را کم کنید.
درمان مشکلات زانو
اگر روش‌های اولیه درمانی باعث تسکین نشوند و اشعه ایکس تخریب مفصل را نشان دهد، متخصص ارتوپد ممکن است تعویض کامل مفصل زانو را توصیه کند که به آن جایگزینی زانو نیز می‌گویند.
اما با پیشرت علم پزشکی و با استفاده از روش های نوین کنترل درد می توان از عمل اجتناب کرد لذا در صورت تدوام زانو درد بهتر است به کلینیک کنترل درد ناب مراجعه نمایید.
برای زانو درد چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
دقت داشته باشید که در این مواقع حتما باید به پزشک مراجعه کنید:
۱- درد با شروع ناگهانی بخصوص بعد از ضربه
۲- درد پایدار بیشتر از ۴ هفته
۳- تورم ، قرمزی و گرم بودن مفصل زانو
۴- درد و تورم همراه با تب
